افزایش سرمایه شرکت

افزایش سرمایه شرکت

در زمان ثبت شرکت، هر شرکتی در  شروع تاسیس، میزان مشخصی از سرمایه خود را به عنوان سرمایه اولیه به ثبت میکند. بعد از ثبت شرکت، شرکت ها ممکن است به فکر توسعه کسب و کار  خود و یا حفظ و توسعه توان رقابتی خود در بازار بیافتند.

در این زمان معمولا شرکت ها اقدام به انتشار سهام جدیدی کرده یا مبالغ سهام را بالاتر می برند تا منابع لازم برای تامین مالی پروژه های خود را فراهم نمایند. به این فرایند از تامین مالی شرکت ها در اصطلاح افزایش سرمایه گفته می شود.

شرکت ها ممکن است با هدف اصلاح و بهبود ساختار مالی خود و یا با هدف مشارکت بیشتر سهام داران در خرید سهام و تبدیل آن ها به شرکای شرکت، اقدام به افزایش سرمایه نمایند. بنابراین دلایل زیادی در ورای تصمیم گیری شرکت ها مبنی بر ثبت تغییرات در سرمایه اولیه وجود دارد که در مطلب، بیشتر به این موضوع می پردازیم.

ثبت افزایش سرمایه شرکت

عاملی که باعث شکل گیری انواع مختلف افزایش سرمایه از سوی شرکت های مختلف می شود. نحوه تامین منابع مورد نیاز برای این کار است. بنابراین بسته به این که این منابع مالی از چه محل یا مسیری تامین شوند.

افزایش سرمایه از محل سود انباشته یا همان سهام جایزه

این مدل از افزایش سرمایه توسط شرکت ها، نیازی به وارد نمودن سرمایه خاصی در قالب نقدینگی های جدید توسط شرکت یا سهام داران به جریان سرمایه شرکت ندارد.

در این روش شرکت ها به طور معمول و در پایان یک دوره مالی و پس از مشخص نمودن میزان دقیق درآمدها و هزینه ها و نیز سودهای تقسیم شده بین سهام داران، تصمیم می گیرند که از محل سود های انباشته شده است. اقدام به افزایش سرمایه نموده و بدین طریق پروژه و طرح های جدید خود را تامین مالی نمایند.

افزایش سرمایه از محل آورده نقدی سهام داران

در این مورد از افزایش سرمایه، نقش اصلی بر عهده سهام داران شرکت است. به این صورت که شرکت اوراقی را تحت عنوان اوراق حق تقدم به سهام داران واگذار کرده و به آن ها مهلت 2 ماهه ای برای ثبت نام و پذیره نویسی می دهد. در این مرحله سهام داران 2 راه مختلف در پیش روی خود دارند:

سهام داران در مهلت دو ماهه داده شده مبلغی را تحت عنوان مبلغ اسمی، که در کشور ایران در حدود 1000 ریال است، به شرکت پرداخت نمایند و حق تقدم های خود را به سهام عادی تبدیل کنند . یا این که حق تقدم های داده شده توسط شرکت را به سهام داران دیگری بفروشند که در هر دو مورد سهام جدیدی به دارایی افراد اضافه می شود.

افزایش سرمایه از محل آورده ها، مخصوص شرکت هایی هست که سود انباشته زیادی نداشته اند .برای تامین مالی پروژه ها و طرح های جدید خود ناچار به ترغیب سرمایه داران نسبت به ورود سرمایه های جدید به شرکت می شوند.

نکته ای که باید در این جا به آن اشاره نماییم، تفاوت بین حق تقدم و روش صرف سهام است، که خود به عنوان یکی از روش های تامین مالی شرکت ها از طریق افزایش سرمایه به حساب می آید.

برخلاف حق تقدم، در روش افزایش سرمایه از طریق صرف سهام، سهام داران سهام عرضه شده شرکت را در دوره های پذیره نویسی با قیمت هایی بالاتر خریداری می نمایند. لازم به ذکر است که در روش گفته شده، شرکت اضافه ارزش کسب شده را یا به حساب اندوخته نزد خود منتقل می نماید و یا آن را در قالب سهام جدید به سهام داران انتقال می دهد.

افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها

در این روش شرکت ها تنها با انجام یک سری عملیات حسابداری در ترازنامه و صورت های مالی خود، اقدام به تامین مالی خود از طریق افزایش سرمایه می کنند.

به این صورت که ارزش دارایی های ثابتی نظیر؛ ساختمان، زمین، ماشین آلات و تجهیزات را در ترازنامه خود به روز می کنند و چون تغییر خاصی در بدهی های شرکت ایجاد نمی شود، سرمایه شرکت افزایش می یابد تا معادله حسابداری ( بدهی + سرمایه = دارایی ) در تعادل قرار گیرد. به این صورت و بدون ورود سرمایه خاصی و بدون هیچ گونه تغییری در دارایی سهام داران شرکت، تعداد سهام آنها به نسبت کاهش قیمت سهام، افزایش می یابد.

بهترین روش افزایش سرمایه چیست؟

با در نظر گرفتن ویژگی های هر کدام از روش های تامین منابع مالی شرکت ها از طریق افزایش سرمایه، می توان به این نکته اشاره نمود که همواره روشی که برای یک شرکت مناسب و بهتر است الزاما برای شرکتی دیگر مناسب نیست و هر شرکت بسته به ساختار و وضعیت مالی و افق برنامه ریزی خود، در هر برهه از زمان روش مناسب برای افزایش سرمایه را انتخاب می کند.

اگر بخواهیم مقایسه ای کلی در مورد انواع مختلف روش های تامین مالی برای شرکت ها داشته باشیم، می توانیم بگوییم که آن دسته از روش هایی که در طی آن ها سرمایه جدید وارد جریان سرمایه ای شرکت ها می شود، وضعیت بهتری را در مقایسه با دیگر روش ها برای یک شرکت رقم می زنند.

از این رو، روش های افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و همچنین روش صرف سهام به طور نسبی در بهبود وضعیت مالی شرکت ها مناسب تر هستند. از طرفی دیگر روش از طریق تجدید ارزیابی دارایی ها با توجه به این که بدون هیچ گونه ورود سرمایه جدیدی انجام می شود، برای شرکت هایی که در آستانه ورشکستگی قرار دارند، گزینه مناسب تری هست.

چه نوع شرکت هایی افزایش سرمایه دارند؟

می دانیم که وضعیت همه شرکت های حاضر در بورس یکسان نیست و درآمد زایی و سودآوری هر کدام از شرکت ها با یکدیگر متفاوت است. از این رو شرکت هایی که سود انباشته مناسبی دارند در اغلب اوقات اقدام به افزایش سرمایه از محل سود انباشته خود می کنند بدون این که نیازی به وارد کردن سرمایه های جدید باشد.

از طرفی دیگر، بارها شاهد اعطای حق تقدم های سهام از طرف بسیاری از شرکت ها به سهام داران خود بودیم تا از این طریق، هم آورده نقدی آن ها به شرکت و بازار را افزایش دهند و هم منابع لازم برای تامین مالی طرح های آینده خود را به دست آورند.

اگر تا به حال تجربه سرمایه گذاری در بورس را داشته اید، به احتمال زیاد با برخی از مفاهیمی که در حاشیه معاملات آن مطرح می شوند، آشنایی دارید. یکی از مفاهیم بسیار مهم که تاثیر به سزایی نیز بر روی آینده قیمتی شرکت و نیز تصمیمات استراتژیک سهام داران می گذارد، خبر افزایش سرمایه شرکت های فعال در بازار بورس است که با وقوع آن، قیمت و حجم سهام در دست افراد دچار تغییراتی می شود اما غالب اوقات تغییری در میزان کل دارایی آن ها اتفاق نمی افتد.

مراحل افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص

هر شرکت به منظور انجام فرایند افزایش سرمایه، لازم است مراحلی را طی نماید که در این قسمت به بیان خلاصه وار و مرحله به مرحله ای از این پروسه می پردازیم.

گام اول: هیئت مدیره و چند تن از سهام داران به نمایندگی از کل سرمایه گذاران در شرکت، با بررسی وضعیت شرکت و در صورت لزوم پیشنهاد افزایش سرمایه را مطرح کرده و به تایید می رسانند.

گام دوم: طرح تایید شده در مرحله اول، در این مرحله در اختیار حسابرس شرکت قرار می گیرد تا اگر ایرادات یا کاستی هایی هست، برطرف شده و در نهایت به تایید حسابرس شرکت برسد. ( در صورتی که شرکت حسابرس ندارد، طی مجمع عمومی فوق العاده به تایید سهامداران و بازرسین می رسد)

گام سوم: صورتجلسه تنظیم شده در مرحله قبل به همراه سایر مدارک لازم، پس از ثبت در سامانه اداره ثبت، از طریق پست به اداره ثبت فرستاده می شود تا در صورت عدم نقص تایید و آگهی شود.

گام چهارم: پس از صدور آگهی توسط اداره ثبت، از طریق درج آگهی در روزنامه رسمی به اطلاع عموم و سهامداران می رسد.

مرحله پنجم( آخر): در صورتی که شرکت بورسی باشد، از طریق سایت کدال به اطلاع سهام داران می رسد.

مزایا و معایب افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص

آیا افزایش سرمایه شرکت ها، خبر خوبی برای سهام داران است؟

در پاسخ به این سوال باید گفت که خبر افزایش سرمایه به تنهایی، خبر آن چنان خوبی نیست. چرا که هیچ تغییری در میزان دارایی شما اتفاق نمی افتد. باید دید که شرکت به چه دلایلی قصد تامین مالی از طریق افزایش سرمایه را دارد.

اگر با این عمل طرح های نوینی اجرا شده و شرکت در جهت توسعه زیرساخت ها و مجموعه خود عمل کند، در این صورت خبر افزایش سرمایه شرکت، خبر خوبی به نظر می رسد. اما اگر شرکت قصد پوشش زیان اندوخته خود با افزایش سرمایه را داشته باشد، احتمالا خبر خوبی برای سهام داران نیست.

از دیگر معایبی که دارد در صورتی که از طریق تجدید ارزیابی دارایی ها باشید در سال بعد به علت استهلاک در سالهای بعدی مالی باعث افت سود شرکت خواهد شد، همچنین باعث عدم ورود نقدینگی به شرکت خواهد شد.